สมุฏฐานเกิดแต่กาย เกิดแต่วาจา
เกิดแต่จิต อันพระพุทธเจ้าผู้ทรงเห็นพระ-
นิพพาน ทรงเกื้อกูลแก่สัตว์โลก ทรงเห็น
วิเวก ตรัสบอกแล้ว อาบัติเกิดแต่สมุฏฐาน
นั้นมี 6 ข้าแต่ท่านผู้ฉลาดในวิภังค์ ข้าพเจ้า
บอกข้อนั้นแก่ท่าน
อาปัตติสมุฏฐานคาถาที่ 3 จบ

วิปัตติปัจจัยวารที่ 4

[874] ถามว่า เพราะปัจจัยคือศีลวิบัติ ต้องอาบัติเท่าไร
ตอบว่า เพราะปัจจัยคือ ศีลวิบัติ ต้องอาบัติ 4 คือ
1. ภิกษุณีรู้อยู่ ปิดปาราชิกธรรม ต้องอาบัติปาราชิก
2. สงสัย ปิดไว้ ต้องอาบัติถุลลัจจัย
3. ภิกษุปิดอาบัติสังฆาทิเสส ต้องอาบัติปาจิตตีย์
4. ปิดอาบัติชั่วหยาบของตน ต้องอาบัติทุกกฏ
เพราะปัจจัยคือศีลวิบัติ ต้องอาบัติ 4 เหล่านี้.
ถามว่า อาบัติเหล่านั้น จัดเป็นวิบัติเท่าไร บรรดาวิบัติ 4. . .ระงับ
ด้วยสมถะเท่าไร บรรดาสมถะ 7
ตอบว่า อาบัติเหล่านั้น จัดเป็นวิบัติ 2 บรรดาวิบัติ 4 คือ บางที
เป็นศีลวิบัติ บางทีเป็นอาจารวิบัติ